Latince Sözler ve Anlamları

Bu sayfa yalın bir şekilde yaygın kullanılan veya zaman içinde önemli bir konuma getirilmiş Latince deyişlerin ("veni, vidi, vici") listesidir. Bu deyişlerden bir kısmı Yunanca deyişlerin Latince çevirileridir, bunun en büyük nedeni Yunanca'nın Antik Roma'da retorik ve edebiyat gelişmeden çok önceleri retorik ve edebiyat açısından gelişmiş olmasıdır.

ad astra per aspera - zorluklarla yıldızlara kadar

Alea iacta est. - Ok yaydan çıktı. (Sezar)

Amantes sunt amentes. - Aşıklar çılgındır.

Amor omnia vincit. - Aşk her güçlüğü yener.

Ars artis gratia - Sanat sanat içindir.

Ars longa vita brevis. - Sanat uzunhayat kısa.

auri sacra fames - altına duyulan lanetli açlık

Aut disce aut discede. - Ya öğren ya terket. 

Bene nati bene vestiti et mediocriter docti. - İyi aileden gelme iyi giyimli ama vasat eğitimli.

Beneficium accipere libertatem est vendere. - Yapılan bir lütfu kabul etmek özgürlüğünü satmaktır.

Bonitas non est pessimis esse meliorem. - İyi olmak en kötüden daha iyi olmak anlamına gelmez. 

Carpe diem quam minimum credula postero. - Gününü yaşa yarına olabildiğince az güven. (Horatius)

Cetera quis nescit? - Gerisini kim bilmez?

Cogito ergo sum. - Düşünüyorumöyleyse varım. (Descartes)

Contraria contraiis curantur. - Zıtlar zıtlara iyi gelir. 

Dabit deus his quoque finem. - Bu da geçer. (Vergillius)

Damnant quod non intelligunt. - Anlamadıkları şeyleri kınarlar.

de facto - gerçekte

De gustibus et coloribus non est disputandum. - Zevkler ve renkler tartışılmaz.

De mortuis nil nisi bonum. - Ölüler hakkında sadece iyi şeyler konuşunuz.

De profundis clamavi ad te Domine. - Derinliklerden sana seslendim Ya Rab.

Docendo discitur. - Öğreten öğrenir.

Dum spiro spero. - Nefes aldığım sürece umuyorum.

Dum vivimus vivamus. - Hayattayken yaşayalım. 

Ego primum tollo nominor quoniam leo. - En iyi parçayı ben alıyorum çünkü aslan benim. (Phaedrus)

Errare humanum est. - Hata yapmak insana mahsustur.

Esse quam videri. - Öyle görünmek değilöyle olmak. (Sallust)

Et tu Brute. - Sen de mi Brütüs. (Sezar)

Exegi monumentum aere perennius. - Bronzdan daha uzun süre dayanacak bir anıt diktim.

Ex nihilo nihil fit. - Hiçlikten hiçlik çıkar. (Lucretius) 

Faber est suae quisque fortunae. -Her insan kendi kaderini kendi yazar. (Appius Claudius Caecus)

Facilius est multa facere quam diu. - Bir çok şey yapmak hayat boyu tek şey yapmaktan kolaydır.

Facito aliquid operis ut semper te diabolus inveniat occupatum. - Hep çalışın ki şeytan sizi hep meşgul bulsun. (Aziz Jerome)

facta non verba - işe bak lafa bakma

Felix qui potuit rerum cognoscere causas. - Şanslı kişi nedenleri anlayabilmiş olan kişidir.

Festina lente. - Yavaşça acele et.

Fiat lux! - Işık olsun!

Finis coronat opus. - Bitirmek işi taçlandırır.

Flamma fumo est proxima. - Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.

Fluctuat nec mergitur. - Dalgalarda savrulur ama batmaz.

Fraus latet in generalibus. - Genellemeler hataya gebedir. 

Hominem te memento. - Sadece bir insan olduğunu unutma.

Homo homini lupus. - İnsan insanın kurdudur. (gönderen: İbrahim İbram)

Humanius est deridere vitam quam deplorare. - Hayata gülmek hayat için ağlamaktan daha uygar bir davranıştır. (Seneca) 

Id est genus hominum. - İnsan cinsi böyledir. (Terentius)

Ignorantia legis neminem excusat. - Kanunu bilmemek bir mazeret değildir.

In medio tutissimus ibis. - Orta yol en güvenlisidir. (Ovidius)

Inventas vitam iuvat excoluisse per artes. - Buluşlar sanat yoluyla güzelleştirilen hayatı genişletir. (Nobel madalyası)

In vino veritas. - Gerçek şaraptadır.

Ipsa scientia potestas est. - Bilgi tek başına bir güçtür. (Bacon)

ipso facto - bu sebeple

Ira furor brevis est. - Kızgınlık kısa süren bir deliliktir.

iustitia omnibus - herkese adalet 

Labor omnia vincit. - Emek her şeyi yener. 

magnum opus - bir şaheser

Mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo. - Vicdanım bana diğer insanların söyleyeceklerinden daha çok şey ifade eder. (Çiçero)

Medice cura te ipsum. - Doktor sen önce kendini iyi et.

Mendacem memorem esse oportere. - Bir yalancının iyi bir hafızası olmalıdır. (Quintilian)

Mens sana in corpore sano. - Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur.

Militat omnis amans. - Her aşık bir savaşçıdır. (Ovidius) 

Nec verbum verbo curabis reddere fidus interpres. - Dürüst bir çevirmen kelimesi kelimesine çevirmemelidir.

Nemo enim est tam senex qui se annum non putet posse vivere. - Hiç kimse bir yıl daha fazla yaşayacağını düşünmeyecek kadar yaşlı değildir. (Çiçero)

Nemo est liber qui corpori servit. - Bedenine hizmet eden kimse özgür değildir. (Seneca)

Nemo me impune lacessit. - Karşılığını ödemeden kimse bana zarar vermez.

Nescire autem antequam natus sis quid acciderit id est semper esse puerum. - Doğmadan önce olanları bilmemek sürekli çocuk kalmaktır. (Çiçero)

Nihil est ab omni parte beatum. - Her güzelin bir kusuru vardır.

Nihil tam absurde dici potest quod non dicatur ab aliquo philosophorum. - Daha önce bir filozof tarafından dile getirilmemiş hiçbir saçma laf yoktur. (Çiçero)

Nil desperandum. - Umutsuzluğa düşmeyin.

Noli turbare circulos meos! - Çemberlerimi bozmayın. (Arşimet)

non compos mentis - sağlam bir kafanın ürünü değil

Non omnes qui habent citharam sunt citharoedi. - Her gitarı olan gitarcı değildir. (Varro)

Non semper ea sunt quae videntur. - Şeyler çoğu zaman göründükleri gibi değildir.

Nullum magnum ingenium sine mixtura dementiae fuit. - İçine biraz delilik karışmamış olan bir büyük zeka yoktur. (Seneca) 

Odi profanum vulgus et arceo. - İnsan sürüsünden nefret ediyorum ve uzak duruyorum. (Horatius)

Omnium rerum principia parva sunt. - Her şeyin küçük bir başlangıcı vardır. (Çiçero)

Otium sine litteris mors est. - Edebiyatsız boş vakit öldürücüdür. 

Panem et circenses. - [İnsanların bütün istediği] yiyecek ve eğlence. (Juvenal)

Parva leves capiunt animos. - Küçük şeyler küçük ruhları esir alır. (Ovid)

Piscem natare doces. - Balığa yüzme öğretiyorsunuz.

Possunt quia posse videntur. - Yapabilirler çünkü yapabileceklerini düşünüyorlar. (Vergilius) 

Quae fuerant vitia mores sunt. - Eski ayıplar şimdi adetten oldu. (Seneca)

Quae nocent docent. - Yaralayan şeyler öğreticidir.

Quem di diligunt adolescens moritur. - Tanrı sevdiği kulunu yanına erken alır. (Plautus)

Qui dedit beneficium taceat; narret qui accepit. - İyilik yaparsanız bundan bahsetmeyinbırakın kendisine iyilik yapılan konuşsun.

Qui timide rogat docet negare. - Çekinerek isteyen reddi teşvik eder.

Quid ad aeternum? - Bundan sonsuzluğa ne kalacak?

Quidquid latine dictum sit altum viditur. - Latince söylenen söz kulağa derin gelir.

Quod erat demonstrandum. - Böylece gösterimimiz sona erer.

Quo vadis. - Nereye gidiyorsun?